حجاب و عفاف

قسمت ۱۰

لباس پوشیدن سابقه‌ای به اندازه حیات انسان دارد و جز پیروان یکی از مکاتب فکری که بر لزوم برهنه زیستی پای می‌ فشارند ، همه افراد به نوعی آنرا تجربه می کنند . این پدیده ، به رغم ارتباطش با خصوصیات مختلف فردی و اجتماعی انسان ، دست کم به سه نیاز وی پاسخ می دهد :

• حفاظت در سرما و گرما و برف و باران

• حفظ عفت و شرم

• آراستگی ، زیبایی و وقار

در عهد جاهلیت نیز _ همانطور که ویل‌دورانت می گوید و کتب تفسیر شیعه و سنی تأیید می‌کند _ اعراب چنین پوششی نداشتند و عادتشان تبرج و خودنمایی بود که اسلام آنرا ممنوع ساخت.

آنچه از قدیم به ویژه نزد فقها در بحث نماز ( کتاب الصلوة ) و ازدواج ( کتاب النکاح) رواج داشته ، واژه «ستر» و « ساتر » به معنای پوشش و وسیله پوشش زن در مقابل نامحرمان بوده است . بنابراین ، وظیفه پوشش اسلامی بانوان به معنای حبس و زندانی کردن و قرار دادن آنان پست پرده و در نتیجه عدم مشارکت این گروه عظیم در فعالیتهای اجتماعی نیست. این وظیفه بدان معنا است که زن در معاشرت با مردان بدنش را بپوشاند و به جلوه‌گری و خودنمایی نپردازد و مشارکتش در فعالیت‌ها بر اصول انسانی و اسلامی استوار باشد.

فلسفه حجاب :

۱_ آرامش روانی

۲_ استحکام پیوند خانواده

۳_ استواری اجتماع

۴_ ارزش و احترام زن

حجاب و عفاف

قسمت ۱۱

تفاوت حجاب و عفت

دو واژه «حجاب» و « عفت » در اصل معنای منع و امتناع مشترک‌اند‌. تفاوتی که بین منع و بازداری حجاب و عفت است ، تفاوت بین ظاهر و باطن است ؛ یعنی منع و بازداری در حجاب مربوط به ظاهر است ، ولی منع و بازداری در عفت ، مربوط به باطن و درون است ؛ چون عفت یک حالت درونی است ، ولی با توجه به اینکه تأثیر ظاهر بر باطن و تأثیر باطن بر ظاهر ، یکی از ویژگی‌های عمومی انسان است ؛ بنابراین بین حجاب و پوشش ظاهری و عفت و بازداری باطنی انسان ، تأثیر و تأثر متقابل است ؛ بدین ترتیب که هر چه حجاب و پوشش ظاهری بیشتر و بهتر باشد ، این نوع حجاب در تقویت و پرورش روحیه باطنی و درونی عفت ، تأثیر بیشتری دارد و بالعکس هر چه عفت درونی و باطنی بیشتر باشد باعث حجاب و پوشش ظاهری بیشتر و بهتر در مواجهه با نامحرم می‌گردد.

ابعاد عفت :

۱) عفت در نگاه : اولین وظیفه زنان ، وجوب حفظ و کنترل دیده و نگاه است . مقصود اینست که دیده‌های خود را که قلمرو آن وسیع می‌باشد و شامل نگاه‌های ضروری ، مفید و خداپسندانه و نگاه‌های غیرضروری و شهوت آلود و خیره شدن می‌باشد ، کاهش داده و به نگاه‌های ضروری و خداپسندانه و عفیفانه بسنده کنند. و از نگاه به بدن مردان نامحرم _ جز مواضعی که معمولاً آنها را نمی‌پوشانند _ و از چشم‌چرانی و نظرهای تماشایی و شهوت آلود التذاذی پرهیز نمایند و در مورد مردان نیز تأکید بسیار شده است. اساسی‌ترین راه برای پرهیز از چشم‌چرانی و نگاه به نامحرم ، آنست که انسان باور کند که استعداد و توانایی آنرا دارد که بتواند با مجاهدت و تهذیب نفس چشم و دل خود را بینا و جمال دلارایی خدای خویش را مشاهده نماید و از لذایذ بی‌نظیر و همیشگی آن در دنیا و آخرت بهره‌مند گردد.

حجاب و عفاف

قسمت ۱۲

۲) عفت در دامن

دومین دستور ضرورت و وجوب پوشش عورت و شرم‌گاه است . که طبق روایتی از امام صادق ع منظور حفظ آن از نگاه دیگران می‌باشد ولو از زنان و محارم غیر از شوهر. مردان نیز در این حکم همانند حکم سابق با زنان یکسان می‌باشند.

۳) عفت در پوشش

از آنجا که موضوع حجاب زن و پوشش جسم و اندام تحریک‌انگیز او و مستور نمودن زینت‌های وی اهمیت دارد ، خداوند حکیم زنان را از هتک حرمت خود با بی‌حجابی ، بی‌حجابی ، خود‌آرایی و خودنمایی در برابر نامحرمان نهی می‌فرماید

زنان نباید جاذبه‌ها و زینت‌های خود آشکار سازند . مقصود از زینت آن زینت‌هایی است که بر حسب طبیعت و فطرت سالم پنهان است و زن آنها را می‌پوشاند که شامل زینت طبیعی زن _ اندام و سر و گردن و سینه و موی او _ و زینت‌های مصنوعی تحریک‌آمیز در صورتی که روی بدن او باشد و لباس‌های زینتی و رنگارنگ می‌شود.

۴) عفت در کردار

وظیفه دیگر زنان پرهیز از اعمال و رفتارهای جلب توجه‌کننده و غیر عفیفانه است. آنها باید در رعایت عفاف و پرهیز از امور جلب توجه‌کننده مردان بیشتر دقت کنند که حتی با صدای زینت پنهانی خود عامل انحراف فکرها و تباهی دل‌ها نگردد ‌. منظور اینست که اعمال و رفتار و پوشش زنان و استفاده از وسایل زینتی و آرایشی و عطر و بوی خوش نباید به نحوی باشد که باعث جلب توجه و تحریک مردان گردد ، بلکه باید عفیفانه و خداپسندانه باشد .

۵) عفت در گفتار

از وظایف دیگر لزوم رعایت عفاف در سخن گفتن با مردان نامحرم است. کیفیت سخن گفتن و حرمت صحبت کردن با ناز و عشوه و کج‌کردن زبان نباید باشد و محتوای سخن باید شایسته و مورد رضایت خداوند متعال و پسند عقل سلیم باشد . زنان باید عادی و معمولی صحبت کنند و سخن حق و خوب بگویند و از هرگونه سخنان غیرضروری و بیهوده باطل و مخالف شرع و شهوت‌انگیز و گناه‌آلود اجتناب کنند که رعایت این امر موجب حفظ شخصیت و امنیت جسمی و عرفی آنان خواهد شد .

 ادامه دارد ... .

#_معاونت_فرهنگی پایگاه مقاومت بسیج شهید باهنر دانشگاه سمنان